Dành cho công chúng

Hoạt động thể chất có ích cho xương con tôi như thế nào?

Cơ trở nên khoẻ hơn khi ta sử dụng chúng. Và ý tưởng tương tự được áp dụng với xương: chúng làm việc càng nhiều, chúng càng trở nên khoẻ mạnh. Bất kì bài tập thể chất nào cũng đều tốt cho con bạn, nhưng những bài tập tốt nhất cho xương chúng là những hoạt động chịu lực như đi bộ, chạy bộ, leo núi, nhảy múa, tennis, bóng rổ, thể dục dụng cụ và đá banh. (Những trẻ em thích chơi ngoài trời cũng có mức vitamin D cao hơn). Bơi lội và đạp xe đạp giúp nâng cao sức khoẻ chung của con bạn, nhưng không phải là những bài tập chịu lực và sẽ không giúp xây dựng mật độ xương. Những môn thể thao có thể vui và giúp xây dựng sự tự tin, nhưng chúng không phải là cách duy nhất để xây dựng một bộ xương chắc khoẻ.

Điều quan trọng nhất là khiến con bạn giảm thiểu thời gian ngồi và tăng thời gian sử dụng đôi chân chúng và di chuyển. Một mình hay cùng với những người bạn, tại nhà hay tại công viên, một trong những món quà tuyệt vời nhất bạn có thể cho con bạn chính là một niềm yêu thích dài lâu đối với những hoạt động thể chất.

Những hoạt động giúp xây dựng xương

Đi bộ.                                                             Đá banh.
Tennis.                                                           Trượt ván.
Chạy bộ.                                                        Thể dục dụng cụ.
Bóng chuyền.                                               Trượt băng.
Leo núi.                                                          Bóng rổ.
Khúc gôn cầu sân băng/ sân cỏ.               Nâng tạ.
Nhảy múa.                                                    Nhảy dây.
Trượt tuyết.                                                  Aerobics.

Có khả năng tập thể dục quá mức không?

Đối với đa số người, bao gồm trẻ em và trẻ vị thành niên, thách thức là làm sao có đủ hoạt động thể chất. Tuy nhiên, tập luyện quá mức và quá nhiều, thường đi chung với ăn uống kiêng khem, đặc biệt ở một số vận động viên nữ và vũ công nữ, cũng như những bé gái trở nên ám ảnh quá mức về việc giảm cân. Tập luyện quá mức, rối loạn ăn uống, có thể dẫn đến giảm sút estrogen và cuối cùng dẫn đến xương mỏng và dễ bị gãy.

Nhiều năm trước, không bất thường khi những huấn luyện viên khuyến khích vận động viên trở nên ốm nhất có thể đối với nhiều môn thể thao, bao gồm múa, thể dục dụng cụ, trượt băng nghệ thuật, chạy bộ và lặn. May mắn thay, nhiều huấn luyện viên ngày nay đã nhận ra quá ốm là không khoẻ mạnh và có thể có những ảnh hưởng tiêu cực đến thành tích cũng như sức khoẻ lâu dài

Ngoài ăn những thức ăn giàu calci và tập nhiều bài tập chịu lực thì con tôi có thể làm gì để giữ xương chắc khoẻ?

Chúng nên tránh hút thuốc lá. Bạn có thể biết rằng thuốc lá gây hại cho tim và phổi, những có thể bạn không biết nó có hại cho mô xương. Hút thuốc lá có thể gây hại cho xương gián tiếp và trực tiếp. Nhiều nghiên cứu đã liên kết hút thuốc với nguy cơ gãy xương cao hơn. Những mối nguy liên quan đến hút thuốc khiến nó trở thành một thói quen cần tránh.

Bạn có thể nghĩ giờ là quá sớm để lo lắng về việc hút thuốc lá, nhưng thói quen thường hinh thành từ thời thơ ấu hay vị thành niên. Thực tế, đa số người sử dụng những sản phẩm chứa thuốc lá bắt đâu trước khi họ học hết cấp 3. Còn tin tốt? Nếu con bạn tốt nghiệp trung học phổ thông như một người không hút thuốc lá, chúng có thể sẽ như vậy suốt đời.

Những trẻ em học được thói quen ăn uống tốt và luyện tập trong những năm trước tuổi vị thành niên sẽ có khả năng giữ những thói quen này đến suốt đời của chúng. 

Con trai tôi bị hen suyễn và sử dụng thuốc steroid để kiểm soát tình trạng này. Bác sĩ nói rằng việc này có thể làm ảnh hưởng đến xương của nó. Chúng tôi có thể làm gì?

Bản thân hen suyễn không là mối nguy đối với sức khoẻ xương, nhưng một số thuốc dùng để điều trị bệnh này có thể có tác dụng tiêu cực lên xương khi được sử dụng trong một thời gian dài. Corticosteroid, một loại thuốc kháng viêm, thường được kê cho bệnh hen suyễn. Những thuốc này có thể làm giảm khả năng hấp thu calci từ thức ăn, tăng lượng calci mất qua thận, làm thu nhỏ ngân hàng xương của đứa trẻ.

Những đứa trẻ bị hen suyễn cần chăm sóc đặc biệt xương chúng, đảm bảo thu đủ calci và những bài tập chịu lực. Một số chuyên gia chăm sóc sức khoẻ khuyên nên bổ sung thêm calci mỗi ngày. Nhiều người nghĩ sữa và các chế phẩm từ sữa-những nguồn bổ sung tốt calci và vitamin D-khởi phát những cơn hen, nhưng điều này có thể đúng chỉ khi con bạn dị ứng với những chế phẩm của sữa. Không may, sự hiểu lầm này thường dẫn đến sự né tránh không cần thiết những sản phẩm chứa sữa, điều đặc biệt đáng lo trong những năm xây dựng xương. 

Vì thể thao thường có thể khởi phát cơn hen, nhiều người bị hen suyễn tránh những hoạt động thể chất chịu lực giúp xương chắc khoẻ. Những đứa trẻ bị hen suyễn có thể luyện tập ở những nơi có điều hoà không khí, như phòng tập tại trường hay những câu lạc bộ thể thao.

Nói chuyện với bác sĩ của con bạn để có thêm thông tin về cách bảo vệ xương khi chúng sử dụng thuốc trị hen suyễn.

Con trai 8 tuổi của tôi là một đứa liều lĩnh và đã làm gãy vài cái xương. Nó có thể mắc những vấn đề như loãng xương ở tuổi nhỏ như thế này?

Loãng xương hiếm gặp ở trẻ nhỏ và trẻ vị thành niên. Khi điều này xảy ra, nó thường do những rối loạn nền hay do những thuốc dùng để điều trị những rối loạn này. Nó được gọi là loãng xương thứ phát. Nó cũng có thể là kết quả của rối loạn di truyền như tạo xương bất toàn, trong đó xương gãy dễ dàng do những tác nhân nhỏ hay không có tác nhân nhận thấy nào. Đôi khi không có nguyên nhân xác định của loãng xương vị thành niên. Nó được gọi là loãng xương vị thành niên vô căn. Gãy xương do va chạm nhẹ 2 lần hay nhiều hơn có thể là dấu hiệu của những rối loạn này.

Nếu bạn lo lắng về việc con bạn thường bị gãy xương, nói chuyện với bác sĩ của con bạn để có thêm thông tin.

Làm cách nào để tôi có thể làm con tôi hiểu ra? Chúng chắc hẳn không nghĩ gì về xương chúng.

Bạn hoàn toàn đúng. Nghiên cứu đã cho thấy trẻ nhỏ và trẻ vị thành niên thường không nghĩ nhiều về sức khoẻ của chúng. Như những quyết định của chúng về chế độ ăn và luyện tập thường hiếm khi được đưa ra dựa trên “những thứ tốt cho chúng”. Nhưng ta cũng biết rằng bạn có sức ảnh hưởng đến sự quyết định và hành vi của con bạn lớn hơn nhiều bạn tin. Ví dụ, nhiều thiếu niên, khi được hỏi ai có ảnh hưởng lớn nhất lên đời sống của chúng, kể về phụ huynh trước bạn bè, họ hàng, ông bà, và bạn tình.

Cách tốt nhất để giúp con bạn phát triển thói quen tốt lâu dài là trở thành một hình mẫu tốt. Nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ tích cực có cha mẹ cũng như vậy. Nếu bạn biến những hoạt động thể chất thành ưu tiên và nỗ lực để duy trì một chế độ ăn khoẻ mạnh, bao gồm nhiều calci, khả năng lối sống tích cực của bạn sẽ “truyền qua” cho con bạn. Dưới đây là những việc bạn có thể làm:

• Trở thành một hình mẫu. Uống sữa cùng những bữa ăn, ăn những món ăn nhẹ giàu calci, tập nhiều bài tập chịu lực. Không hút thuốc.
• Phối hợp những thực phẩm giàu calci vào bữa ăn gia đình.
• Làm những bữa ăn và món nhẹ với sữa ít béo hay không béo.
• Trữ những món ăn nhẹ giàu calci ở nơi dễ tìm thấy, như:
  + Viên phô mai hay phô mai sợi.                        + Nước cam được bổ sung calci.
  + Bánh pudding đơn khẩu phần.                        + Pizza phô mai cho một người.
  + Sữa chua và sữa chua đông lạnh.        + Bánh ngô được bổ sung calci.
  + Ngũ cốc với sữa ít béo.                          + Hạnh nhân.
  + Bông cải xanh nhúng sữa chua.
• Hạn chế thức uống có ga và những món ăn nhẹ khác không cung cấp calci bằng cách không giữ chúng trong nhà. 
• Giúp con bạn tìm được những hoạt động thể chất hay thể thao mà chúng vui thích tham gia.
• Thành lập một giới hạn thời gian cố định đối với những hoạt động tĩnh tại như xem TV, máy tính và chơi điện tử.
• Dạy cho con bạn không bao giờ thử hút thuốc, vì hút thuốc có khả năng gây nghiện cao và gây hại.
• Tìm kiếm những dấu hiệu của rối loạn ăn uống và luyện tập quá mức, đặc biệt là ở những bé gái trước tuổi thiếu niên và thiếu niên, và nhận thấy những vấn đề này ngay khi chúng hiện diện.
• Nói chuyện với bác sĩ nhi về sức khoẻ xương của con bạn. Nếu con bạn có một tình trạng y khoa đặc biệt mà có thể gây ảnh hưởng với sự phát triển khối lượng xương, hỏi bác sĩ những cách để giảm thiểu vấn đề và bảo vệ sức khoẻ xương của con bạn.
• Nói chuyện với con bạn về sức khoẻ xương của chúng, và cho chúng biết rằng đây là một việc bạn ưu tiên. Con bạn có thể không nghĩ nhiều về sức khoẻ, nhưng chúng có thể sẽ bị cuốn hút bởi những lợi ích sức khoẻ như năng lượng, sự tự tin, ngoại hình đẹp và sức mạnh.

Một số rối loạn, thuốc, hành vi có thể gây ảnh hưởng đến khối lượng xương đỉnh

Rối loạn nguyên phát                                 Thuốc

Viêm khớp vị thành niên                                Một số thuốc trị co giật (ví dụ như động kinh)

 Đái tháo đường                                            Corticosteroid (như cho viêm khớp dạng thấp, hen suyễn)

 Tạo xương bất toàn                                      Những thuốc ức chế miễn dịch (như cho ung thư)

 Cường giáp                                                      Hành vi

 Cường cận giáp                                            Không vận động hay không di chuyển kéo dài.

 Hội chứng Cushing                                       Thiếu chất dinh dưỡng (đặc biệt là calci, vitamin D)

 Hội chứng kém hấp thu                                Tập luyện quá mức dẫn đến mất kinh

 Chứng biếng ăn do sợ thừa cân                     Hút thuốc lá  

 Bệnh thận                                                    Lạm dụng chất cồn.

 Bệnh gan